Έντομο αποθηκών ή διαφορετικά σκόρος τροφίμων θεωρείται κάθε είδος εντόμου που προσβάλλει και ζημιώνει αμέσως ένα προϊόν και μπορεί να αναπτυχθεί σε μια αποθήκη ή χώρο που φιλοξενεί για αρκετό χρονικό διάστημα γεωργικά προϊόντα ή τρόφιμα.
Προβλήματα που προκύπτουν από τα Έντομα Αποθηκών
Στις οικίες και ιδιωτικούς χώρους οι σκόροι τροφίμων ζημιώνουν τα αποθηκευμένα προϊόντα και τρόφιμα:
- Αποτελούν ρυπαντές των τροφίμων και των ζωοτροφών.
- Έκκριση λιπιδίων και ανάπτυξη οσμών.
- Φορείς μυκήτων (παραγωγή μυκοτοξινών).
Στις αποθήκες γεωργικών προϊόντων οι σκόροι τροφίμων προκαλούν τις εξής ζημίες:
- Παραγωγή θερμότητας – “άναμμα”.
- Ποιοτική και ποσοτική υποβάθμιση των τροφίμων.
- Μείωση βλαστικής ικανότητας σπόρων.
- Ποιοτική υποβάθμιση σπόρων για άλεση.
- Αλλεργίες – Δερματοπάθειες, μέσω επαφής ή καταπόσεως ή εισπνοής των ακάρεων και των εκδυμάτων τους.
Τα είδη εντόμων αποθηκευμένων προϊόντων στην Ελλάδα
Ενδοφυτικά είδη
Sitophilus granarius L. (Calandra granaria) Coleoptera: Curculionidae
Προσβάλλει:
Ξηρούς σπόρους σιτηρών
Όσπρια
Sitophilus oryzae L. Coleoptera: Curculionidae
Προσβάλλει:
Σπόρους σιτηρών
Ρύζι
Όσπρια
Ξηρούς καρπούς
Rhyzopertha dominica Fabr. Coleoptera: Bostrychidae
Προσβάλλει:
Ρύζι, σιτάρι
Κριθάρι, καλαμπόκι
Μπισκότα
Προϊόντα αλεύρου
Sitotroga cerealella (Olivier) Lepidoptera: Gelechiidae
Προσβάλλει:
Σπόρους σιτηρών
Οι σπόροι αποκτούν δυσάρεστη οσμή ενώ το κριθάρι γίνεται ακατάλληλο για ζυθοποίηση.
Ephestia (=Cadra) cautella Walker Lepidoptera: Pyralidae
Προσβάλλει:
Κυρίως ξηραινόμενα και ξηρά σύκα
Ξηρούς καρπούς και ξηρά φρούτα Λιγότερο άλευρα, μπισκότα, σοκολάτα κ.ά.
Βρούχοι Οικ. Brouchidae
Προσβάλλει:
A. obtectus: φασόλια όλων των ποικιλιών, σόγια
B. pisorum: μπιζέλια
B. rufimanus: κουκιά
B. lentis: φακή
Μη ενδοφυτικά είδη
Lasioderma serricorne Οικ. Anobiidae (Σκαθάρι του ξηρού καπνού)
Προσβάλλει:
Αποθηκευμένος καπνός, κατεργασμένος καπνός
Κακάο, σοκολάτα, μπαχαρικά
Ζυμαρικά, όσπρια Ξηρούς καρπούς
Έντομα και φυτά σε συλλογές
Stegobium paniceum Οικ. Anobiidae (Σκαθάρι του φαρμακείου)
Προσβάλλει:
Προσβάλει σχεδόν τα πάντα
Άλευρα, μπισκότα, σοκολάτα κλπ
Μάλλινα, δερμάτινα υλικά, εντομολογικές συλλογές
Χαρτί, βιβλία, ξύλο, αλουμινόχαρτο
Φάρμακα
Tenebroides mauritanicus Οικ. Trogositidae (Σκαθάρι των σπόρων)
Προσβάλλει:
Προνύμφη: Σπόροι σιτηρών (ήδη προσβεβλημένοι από Sitotroga, Sitophilus κλπ.), άλευρα, πίτυρα, παξιμάδια, βαμβακόσπορο.
Ενήλικο: Τρέφεται με άλλα έντομα αποθηκών.
Tenebrio molitor Οικ. Tenebrionidae (Μεγάλο σκαθάρι των αλεύρων)
Προσβάλλει:
Άλευρα
Πίτυρα
Σιτηρά
Νεκρά έντομα
Tribolium confusum Οικ. Tenebrionidae (Σκαθάρι ή ψείρα των αλεύρων)
Προσβάλλει:
Κυρίως άλευρα και σπασμένους ή ήδη προσβεβλημένους σπόρους
Πίτυρα, σιτηρά, όσπρια, ελαιώδεις σπόρους, ζωοτροφές, μπαχαρικά
Tribolium castaneum Οικ. Tenebrionidae (Σκούρο σκαθάρι των αλεύρων)
Προσβάλλει:
Άλευρα, πίτυρα , σιτηρά, όσπρια, ελαιώδεις σπόρους
Ζωοτροφές, Μπαχαρικά
Προσβάλλουν κυρίως σπασμένους ή ήδη προσβεβλημένους σπόρους.
Oryzaephilus surinamensis, Oryzaephilus mercator
Προσβάλλει:
Σπόρους σιτηρών
Όσπρια
Ελαιούχους σπόρους
Ξηρούς καρπούς, σταφίδα
Κακάο, καφέ
Cryptolestes (Laemophloeus) ferrugineus Oικ. Cucujiidae (Σιταρόψειρα)
Προσβάλλει:
Σπόρους σιτηρών
Carpophilus hemipterus Οικ. Nitidulidae
Προσβάλλει:
Αποξηραμένα σύκα
Ξηρούς καρπούς και φρούτα
Anthrenus museorum, A. verbasci Οικ. Dermestidae
Προσβάλλει:
Μάλλινα
Τάπητες
Βαβμβακερά
Δέρμα, γουναρικά
Trogoderma granarium Οικ. Dermestidae
Προσβάλλει:
Σιτηρά
Ελαιούχους σπόρους
Ephestia (=Anagasta) kuehniella Οικ. Pyralidae
Προσβάλλει:
Άλευρα, πίτυρα και σπόρους σιτηρών
Όσπρια
Ξηρούς καρπούς
Γύρη στις κυψέλες μελισσών
Ephestia elutella Οικ. Pyralidae
Προσβάλλει:
Κακάο, σοκολάτα
Αλεύρι, ζυμαρικά, σπόρους σιτηρών
Ξηρούς καρπούς και φρούτα
Plodia interpunctella Οικ. Pyralidae
Προσβάλλει:
Είδος πολυφάγο
Σπόρους
Ξηρούς καρπούς
Σκόνη γάλακτος
Σοκολάτα
Γύρη στις κυψέλες μελισσών
Corcyra cephalonica Οικ. Pyralidae
Προσβάλλει:
Σταφίδα (κορινθιακή και σουλτανίνα)
Σπόρους και άλευρα ρυζιού και άλλων σιτηρών
Tinea granella Οικ. Tineidae
Προσβάλλει:
Σπόρους σιτηρών και ψυχανθών
Άλευρα
Ξηρούς καρπούς και φρούτα
Ζωοτροφές
Σε μεγάλες προσβολές η επιφάνεια των σπόρων καλύπτεται από χαρακτηριστικούς μετάξινους ιστούς.
Pyralis farinalis Οικ. Pyralidae
Προσβάλλει:
Άλευρα και σπόρους σιτηρών
Προϊόντα αποθηκευμένα σε καλά αεριζόμενους χώρους, χωρίς υγρασία, δε διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο.