Η παρουσία των κουνουπιών στους χώρους που διαβούμε και εργαζόμαστε είναι σαφώς ενοχλητική, πόσο μάλλον όταν οι πληθυσμοί τους είναι μεγάλοι, τότε γίνεται αφόρητη.
Τα τσιμπήματα των κουνουπιών προκαλούν κνησμό, ερεθισμό και αλλεργικές αντιδράσεις στα ευαίσθητα άτομα. Πέρα όμως από αυτά τα δερματικά προβλήματα τα κουνούπια μπορούν μέσω των τσιμπημάτων τους να μεταδώσουν λοιμώδεις ασθένειες και ακόμα να προκαλέσουν επιδημίες.
Οι ασθένειες που μεταδίδονται μέσω των κουνουπιών και αφορούν τη χώρα μας είναι οι παρακάτω.
Ελονοσία
Ασθένεια η οποία εκριζώθηκε επίσημα από το 1958, περιστασιακά όμως αναφέρονται κρούσματα ανά περιοχές. Υπεύθυνα είναι τα πλασμώδια (μικροοργανισμοί που ανήκουν στην κατηγορία πρωτόζωα) τα οποία μεταδίδονται μέσω του σάλιου που εκκρίνουν τα κουνούπια κατά τη διάρκεια του γεύματος. Τα συμπτώματα της ελονοσίας είναι πυρετός, κούραση, εμετός, πονοκέφαλος. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί η ασθένεια να επιφέρει κώμα ή θάνατο. Τα κουνούπια φορείς των πλασμωδίων ανήκουν στο γένος Anopheles (ανωφελή κουνούπια) εκ του οποίου πολλά είδη είναι ενδημικά της Ελλάδας.
Ιός του Δυτικού Νείλου
Ιός ο οποίος μεταδίδεται με το τσίμπημα κουνουπιών του γένους Culex, τα λεγόμενα «κοινά κουνούπια». Όλοι οι άνθρωποι είναι ευάλωτοι στη λοίμωξη. Τα συμπτώματα είναι τα τυπικά μιας ίωσης, δηλαδή πυρετός, πονοκέφαλοι, μυαλγίες, αρθραλγίες, κόπωση. Σε κάποιες περιπτώσεις προκαλεί μηνιγγοεγκεφαλίτιδα.
Δάγκειος πυρετός
Υπεύθυνοι για αυτή την ασθένεια είναι ιοί οι οποίοι μεταδίδονται από μολυσμένα κουνούπια του γένους Aedes, στο οποίο ανήκει το κουνούπι Τίγρης το οποίο έχει εγκλιματιστεί πλήρως στο αστικό περιβάλλον της Ελλάδας. Τα συμπτώματα είναι τα τυπικά μιας ίωσης όμως η σοβαρή μορφή της νόσου που ονομάζεται δάγκειος αιμορραγικός πυρετός μπορεί να επιφέρει ακόμα και το θάνατο.
Φιλαριάσεις
Προκαλούνται από έλμινθες που αναπτύσσονται στο πεπτικό σύστημα κουνουπιών του γένους Culex (κοινά κουνούπια). Όταν γίνουν ώριμες εγκαθίστανται στην προβοσκίδα του κουνουπιού ώστε με το τσίμπημα να μεταφερθούν σε υγιή ξενιστή – άνθρωπο. Στον άνθρωπο αυτοί οι έλμινθες (φιλάριες) εγκαθίστανται και πολλαπλασιάζονται στο λεμφικό σύστημα. Οι διάφορες φιλάριες προκαλούν δερματικές, οφθαλμικές βλάβες και μεταβολές στο λεμφικό σύστημα.